Antalya Güncel Yaşamı Kültür ve Etnoğrafya

Antalya yöresi tarihi geçmişi nedeniyle geniş bir kültür ve etnografyaya sahiptir. Yöre insanı, yerleşik kültür özelliklerinin yanı sıra yörük kültürü özelliklerini de sentezlemiş ve kendine has bir kültür oluşturmuştur. Yazların çok sıcak olması nedeniyle sahilden Toros yaylalarına göçen yöre halkının gereksinimleri bu yönde ortaya çıkmış; sahilde yetiştirdikleri ürünlere ek olarak göçer kültürünün ihtiyaçlarını da karşılamak zorunda kalmışlardır.

Her şeyden önce koyun ve keçi sürülerine sahip bu insanlar, yaylalarda barınmak için önce bu evcil hayvanların yününden keçe çadırlar imal etmişler ve yaylada süt, tereyağı, peynir gibi hayvansal ürünlerin üretiminde uzmanlaşmışlardır. Dağlardaki çeşitli meyveleri kurutmuşlar, bunlardan reçeller yapmışlar, turşular kurmuşlar ve üzümden pekmez çıkarmışlardır. Yörede başlıca turunç, bergamot, ayva, kaysı, elma, patlıcan, karpuz, incir, dağ çileği, karadut, böğürtlen başta olmak üzere 40 çeşit reçel yapılmaktadır.

Ayrıca Toros yaylalarına göçen yöre halkı, yaylada hayvancılık, süt ürünleri ve avcılığın yanı sıra el sanatlarına da değer vermiş; başta yörenin ünlü halısı olan Döşemealtı Halıları'nı dokumuşlardır. Bu halılar, orta boyutta olup doğal kök boyalı ve genellikle kırmızı, lacivert ve yeşil renklerdedir. Atkısı ve çözgüsü saf yünden olan bu halılar, beş taş, deveayağı, dallı ve haçlı motiflidir.

Yörükler, gecenin karanlığından ve her türlü uğursuzluktan korunmak için eski Türk inanç ve töresine göre evlerine, çadırlarına, binek ve evcil hayvanlarına mavi göz taşı olarak bilinen nazar boncuğu takmaktadırlar. Bugün, Toros yamaçlarındaki köylerde aynı şekilde kilimler, erzak çuvalları, çoraplar, çeşitli ev örtüleri dokunmakta ve tığ işi ince oyalarla süslenmektedir. Akseki tarafında şimşir ağacından yapılan tahta kaşık gibi küçük ev aletleri oymacılığı da yapılmaktadır.

Yörenin tüm bu otantik ürünleri, kent içinde restore edilmiş Tek Kapılı Han, Alarahan, Serapsu Han, Bedesten gibi hanlar ile turistik eşya dükkanlarında satılmaktadır. Günümüzdeki ürünler ise her türlü mücevher, altın el işçiliği ürünleri, gümüş, deri konfeksiyon ürünleri, Türk el halıları, dünya tekstil markaları, hediyelik eşya çeşitleri olarak, havaalanı çevresindeki alışveriş merkezlerinde, Festival Çarşısı'nda, Migros ve Liman Megacenter'lerde satılmaktadır.

Antalya'nın yöresel yemeklerinin en ünlüleri arasında tahin, sarımsak, ceviz ve haşlanmış kuru fasulyeden oluşan piyaz, kimyon ve tahin karışımı acılı hibeş, şiş köfte, tandır kebap, domates civesi, şakşuka ve zeytinyağlı soğuk Akdeniz mutfağı çeşitleri bulunmaktadır. Kent merkezindeki Dönerciler Çarşısı ise yöresel yemeklerin bulunduğu otantik bir merkezdir. Doğu Garajı'nda, Meltem Çarşısı'nda, Lara ve Konyaaltı plajlarında her türlü deniz ürününün bulunduğu balık restoranları hizmet vermektedir. Ayrıca, Tünek Tepe üzerindeki Döner Gazino ve Restoran, eşsiz bir Antalya panoramasına sahiptir.

Antalya folklörü genellikle saz, tahta kaşık, darbuka ve tef eşliğinde oynanan zeybek oyunlarını içermektedir. Toros Dağları'nda bazı yörükler tarafından dinsel amaçlı sema denilen halk oyunları da oynanmaktadır. Yörükler arasında ayrıca enstrümantal olan oyun havaları da bulunmaktadır.

Günümüz Antalyası, her yıl artan turizm potansiyeli ile dünya turizm ve kültür merkezidir. Alanya'dan Fethiye'ye kadar sayısız konaklama tesisi, restoran ve turizm aktivitesiyle yaz ve kış turizmine hizmet vermektedir. Kentte her yıl Expo Center'de turizm fuarı, Turistik İşletmeler Donanımı gibi turizme dönük yiyecek içecek fuarı başta olmak üzere çeşitli uluslararası fuarlar düzenlenmektedir. Her yıl düzenlenen Uluslararası Altın Portakal Film Festivali, Aspendos Tiyatrosu'nda yapılan Klasik Müzik Festivali, Cam Piramit ile Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenen turizm amaçlı sergi, konser, seminer, konferans ve söyleşiler önemli kültürel ve sanatsal etkinlikler arasındadır. Kent, modern tiyatroları, sanat evleri, sergi salonları ve senfoni orkestrası ile çağdaş yaşamın gereksinimlerine de sahiptir.

24 Ekim 2007 | Antalya Merkez | 11102 kez okundu | 0 kez tavsiye edildi | Kaynak: Bilinmiyor

Yorum Ekle